Daha çok antikite ile ilişkilendirilen arkeoloji bilimi, insanlığın maddi üretimlerinden yola çıkarak, eski uygarlıkların sosyolojik, ekonomik, kültürel yapılanmalarını anlamaya ve yorumlamaya çalışır. Son yıllarda ise yakın geçmiş arkeolojisinden de söz edilmektedir. Büyük felaketler, toplumsal dönüşümler ardından terk edilmiş evler, geride kalmış nesneler bize kadınların ve erkeklerin o dönem insanının yaşam hikayelerini anlamamıza izin verir.
Son on yıldır İstanbul’un farklı bölgelerinde gerçekleştirilen yakın geçmiş arkeolojik kazı çalışmalarında geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemi günlük yaşamına ilişkin yeni maddi verilere ulaşılmıştır.
Sanatçı Safiye Başar, “Kazı Sonuçları” adlı sergisinde, Beşiktaş 114 ve 115 nolu parselde yapılan kazıda ele geçirilen seramik buluntulara ve buluntuların konservasyon sürecine odaklanmaktadır. 20. yüzyılın başlarına tarihlenen fotografik kadın imgelerinin yer aldığı bu seramikler, kazının gizemini koruyan en önemli parçalardır.
Yine aynı bölgede ele geçirilen bir seramik yüzey üzerindeki fotoğraf makinesi imgesi ile cam filmler, kazı bölgesinin bir fotoğrafhane olarak kullanılmış olabileceği görüşünü güçlendirmektedir. Bu doğrultuda yapılan arşiv taramasında 8 Kânun-i Sani/Ocak, 1921 tarihli Kadınlar Dünyası Dergisi, Havadis-i Dünya bölümünde Beşiktaş Yıldız bölgesinde Naciye Hanım tarafından açılan Türk Kadınlar Fotoğrafhanesi haberine ulaşılmıştır.
Arkeoloji yıkıcıdır, kazı sürecinde ile ele geçirilen buluntular hakikatin üzerini kazımamıza, nesneler ve bağlamlar arasında yeni ilişkiler kurmamıza neden olabilir. Başar, Naciye Hanım’a ithaf ettiği sergide, bilinenin ve ön kabullerin aksine bu coğrafyada kadının yaşamın her alanında var olma mücadelesi sürdürdüğünü, yüzyıllık bir zaman kayması yaratarak altını çizmektedir.
